Achtergrondinformatie | Toynbee-vereniging

Arnold Toynbee

Arnold Toynbee (1852-1883) was een Brits economisch historicus, bekend om zijn maatschappelijke inzet en wens om het levenspeil van de arbeiders te verhogen. Hij was van mening dat wanneer gegoede burgers uit de hogere klassen persoonlijk contact zouden zoeken met de arme onderklasse, het vertrouwen tussen de klassen kon worden hersteld. Door opvoedende en leerzame projecten zou sociale spanning weggenomen worden.

Toynbee-verenigingen en -clubs

De volksontwikkelingsideeën van Toynbee vonden in Nederland veel weerklank en sloten goed aan bij de initiatieven van het Nutsdepartement. Er ontstonden Toynbee-verenigingen om arbeiders en kleine middenstanders de kans te bieden de achterstand in theoretische en praktische kennis in te halen.

Vanuit de verenigingen werden clubs gevormd, waar onderwijs gegeven werd in allerlei gerichte vakken. Zo waren er bijvoorbeeld bibliotheken met een tijdschriftenportefeuille, sociëteiten waar schaak- en damspel werd beoefend, boekhoudcursussen, huishoudelijk gerichte bijeenkomsten voor vrouwen en praatavonden over allerlei maatschappelijke onderwerpen. Maar ook reisclubs die kleine excursies naar musea of bedrijven maakten, en die later kleine reisjes van enkele dagen maakten onder leiding van bevoegde personen.