Achtergrondinformatie | Franciscus Marinus de Leur

F.M. de Leur (1865-1948) behaalde op 30 juli 1888 zijn diploma als veearts aan de Veeartsenijschool in Utrecht. In die tijd behoorde veeartsenijkunde nog tot middelbaar onderwijs. Na het behalen van zijn diploma werd De Leur assistent van een van de hoogleraren aan de Veeartsenijschool, waar hij zich verder kon bekwamen.

Aan het werk in Weesp en Weesperkarspel

Op 13 april 1889 werd hij benoemd tot gemeenteveearts te Weesp en Weesperkarspel, met als neventaak keurmeester van het slachtvee en vlees. Vanuit zijn functie was hij zeer betrokken bij het bestrijden én voorkomen van ernstige ziektes bij varkens en runderen, waarbij hij vooral in het begin niet altijd kon rekenen op de steun van de betrokken veehouders, slachters en slagers.
In 1890 huwde hij met Geertruida Elisabeth Rumling. Het echtpaar kreeg twee zonen.
Foto De Leur met gezin

De familie De Leur omstreeks 1924. Links voor Frans de Leur, rechts zijn tweede vrouw Helena Vermande.

Verhuizen naar Hoorn

De Leur werd in 1901 gemeenteveearts in Hoorn en het gezin verhuisde van Weesp naar het Grote Oost 10 in Hoorn. In 1903 overleed Geertruida op 40-jarige leeftijd. Op 3 augustus 1904 hertrouwde De Leur met Helena Johanna Vermande (1875-1967). Samen kregen zij zes kinderen. Vanaf 1916 woonde de familie De Leur op Gouw nummer 7 in Hoorn. In de tuin stond een tuinhuis dat werd ingericht als apotheek. De Leur maakte zelf zijn medicijnen; zijn kinderen brachten de medicijnen rond.
Foto Gouw rond 1900

Gouw rond 1900.

Visites afleggen

De Leur werd rijksveearts voor heel West-Friesland. De boeren kwamen hem met de sjees halen als er een koe moest bevallen. Ook werd hij wel gehaald met een koetsje of legde hij zijn visites af op de motorfiets. De Leur was de eerste bewoner van West-Friesland die een motor had. De motor had als nummer G18, waarbij de G duidde op de provincie Noord-Holland en 18 betekende dat het omstreeks 1910 de achttiende motor of auto in de provincie was!
Foto Gouw rond 1900

Gouw 7 in de jaren 20.
Het pand is versierd vanwege Koninginnedag.

Rijkskeurmeester en directeur openbaar slachthuis

In 1909 werd hij benoemd tot Rijkskeurmeester voor onderzoek van vlees te Hoorn en Twisk. De gemeenteraad van Hoorn deed in 1927 de 'beginseluitspraak' om over te gaan tot de bouw van een openbaar slachthuis aan de oostzijde van het Keern. Drie jaar later stemde de raad in met het ter beschikking stellen van een krediet voor beheer en inrichting van het slachthuis en voor de aanleg van de toegangsweg. In 1932 is het slachthuis in gebruik genomen en werd F.M. de Leur benoemd tot directeur. Op 1 juli 1927 legde De Leur zijn praktijk als rijksveearts neer. Hij bleef tot juli 1935 directeur van het slachthuis te Hoorn.

Jubilaris

In 1938 kreeg Lückens de opdracht een reliëf te maken van F.M. de Leur, ter ere van diens jubileum als veearts. Lückens tekende eerst een portret als voorstudie. De plaquette werd de jubilaris aangeboden tijdens een feestelijke receptie in de woning aan de Gouw, op 30 juli 1938. Op die dag was het exact vijftig jaar geleden dat De Leur zijn diploma veearts behaalde aan de Veeartsenijschool te Utrecht. Van het reliëf is ook een bronzen plaquette gegoten, die bevestigd werd in het slachthuis.

Overige activiteiten, functies en onderscheiding

  • Secretaris en later voorzitter van de Maatschappij voor Diergeneeskunde.
  • Lid van de Voogdijraad te Alkmaar.
  • Voorzitter van de huurcommissie.
  • Bestuurslid van enkele plaatselijke ziekenhuizen.
  • Voorzitter van de commissie voor Belgische vluchtelingen.
  • Oprichter van de Oranjevereniging van het Fonds voor de Gewapende dienst.
  • Mede-oprichter van de commissie voor de vrijwilige landstorm en de burgerwacht.
  • Lid van de bewaarschoolcommissie.
  • Jurylid bij hippische feesten in Hoorn.
  • Voorzitter van feestcommissies in Hoorn.
  • Op 5 september 1938 benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Persbericht Tuberculine

Alkmaarsche Courant, 21-02-1896.

Persbericht Inenting varkensziekte

Hoornsche Courant, 25-12-1901.


Persbericht Abattoir

Onze courant, 28-06,1927.

Foto Opening slachthuis

Opening van het slachthuis in 1932.
Nieuwe Hoornsche Courant, 07-01-1932

Foto Slachthuis Hoorn, 1960

Ingang slachthuis aan de Slachthuisstraat,
later Van Dedemstraat, anno 1960.


Persbericht Jubileum De Leur

Onze courant, 01-08-1938

Foto Jubileum De Leur, 1938

De jubilaris F.M. de Leur tijdens de feestelijke receptie in 1938. Vooraan rechts op de bank F.M. de Leur. Achteraan de derde van rechts G.H. Lückens.

Persbericht De Leur geridderd

Onze courant, 07-09-1938