Achtergrondinformatie | Veermanskade 2

De Veermanskade

De Veermanskade is de westelijke oever van het laatste deel van de Gouw die vanuit het binnenland Hoorn binnen stroomde en na de Roode Steen gepasseerd te zijn via de Havenstegen door de Nieuwendam in de Zuiderzee uitmondde. De naam van de kade staat in verband met de beurtschippers, de veerlieden op de veerschepen die voeren tussen Amsterdam en Hoorn. Voor de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 vormde visserij een belangrijke bron van inkomsten voor de Hoornse bevolking. De bedrijvigheid die dit met zich meebracht concentreerde zich voornamelijk op de Veermanskaden en aan het Hoofd, waar de vissersschepen hun lading losten.

Pakhuizen en koopmanswoningen

In de zeventiende eeuw kende Hoorn tevens een succesrijke overzeese handel. In de stad waren kamers gevestigd van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (1602-1798), de West-Indische Compagnie (1621-1792) en de minder bekende Noordse Compagnie (1614-1642). In deze bloeiperiode deden honderden schepen Hoorn aan en vervoerden vooral specerijen, graan en hout. Dit leidde tot de bouw van diverse pakhuizen en koopmanswoningen dichtbij de haven, waaronder de Veermanskade. Aan de glorietijd kwam rond 1800 een einde, toen de handel en bedrijvigheid zich verplaatste naar Amsterdam.

Pand Veermanskade 2

Het pand Veermanskade 2 is in de zeventiende eeuw gebouwd en was van oorsprong een koopmanswoning. De opslagruimte bevond zich op de begane grond aan de voorzijde van het pand, en was voorzien van hoge ramen. De woonruimte was achter de opslagruimte en op de verdieping er boven.

Opkomst agrarische sector

Na een periode van economische teruggang kwam in de negentiende eeuw in West-Friesland de agrarische sector op. De agrarische producten en kaas werden via Hoorn verhandeld. De stad bloeide economisch weer op op en kreeg de grootste kaasmarkt van Noord-Holland van die tijd. Met het oog op deze kaashandel werden verschillende panden verbouwd tot kaaspakhuizen, zo ook de koopmanswoning Veermanskade 2.

Renovatie en verbouwing Veermanskade 2

Het pand was begin 1900 het eigendom van wethouder H. Schottee de Vries. Schottee vroeg in 1904 een vergunning aan om de gevel te vernieuwen en het pand te verbouwen tot pakhuis. De werkzaamheden zijn in 1905 uitgevoerd, waarna het pand zoals genoemd de functie van kaaspakhuis kreeg.
In de archieven is beschreven wie in 1905 betrokken waren bij de verbouwingswerkzaamheden:

• Gebr. C. en J. v.d. Berg, timmerlieden.
• M. Storm, schilder: schilderwerk, vervaardigen glas in lood.
• H. Harlaar, smid: vervaardigen ankers.
• V. Polman, steenhouwer.
• J. v. Petten, metselaar.
• G.H. Lückens, houtsnijder.

Gevel en versiering Veermanskade 2

De nieuwe gevel is door J.C. Kerkmeijer ontworpen in neorenaissancestijl. Kenmerkende stijlelementen zijn de trapgevel, de sierankers, de ontlastingsbogen met siermetselwerk, de klassieke versieringen in de vorm van het houtsnijwerk en de gevelstenen. Het pand had zeven gevelstenen, afkomstig van andere gebouwen: het wapen van Hoorn, het wapen van West-Friesland, de zon, de maan, een jager en twee leeuwenkoppen.
Lückens maakte het houtsnijwerk op de diverse balkconsoles en rond de toogvormige pakhuisdeur van de tweede verdieping.

Veranderingen aan het pand in de loop der tijd

De raamluiken zijn na enkele jaren verwijderd. Na de Tweede Wereldoorlog is het pand enkele keren verbouwd, waarbij het aanzicht ingrijpend is gewijzigd door het samentrekken van de gevel van de begane grond en de eerste etage. Het houtsnijwerk is verdwenen evenals de twee leeuwenkoppen.